คู่มือการปฐมพยาบาลเบื้องต้น

สิ่งที่ควรรู้สำหรับการปฐมพยาบาลเบื้องต้น

เมื่อผู้คนนึกถึงการปฐมพยาบาล หลายคนอาจมีความกังวล หรือความเชื่อผิดๆ ว่าปล่อยให้เป็นหน้าที่ของมืออาชีพหรือบุคลากรทางการแพทย์ เชื่อหรือไม่ ว่าปัจจุบันประชากรในเมืองมีความหนาแน่นขึ้นอย่างต่อเนื่อง ทำให้การสัญจร เดินทางไปถึงที่เกิดเหตุอาจเกิดความล่าช้า ทุกวินาทีที่เราเสียไป หรือรอคอย อาจส่งผลต่อชีวิตแก่ผู้ประสบภัยได้ ดังนั้นการปฐมพยาบาลเบื้องต้นจึงเป็นทักษะที่ทุกคนควรได้รับการฝึกฝน เพื่อตัวเรา เพื่อคนรอบข้าง และเพื่อคนที่คุณรัก

การปฐมพยาบาลเบื้องต้น

เหตุการณ์ไม่คาดฝัน อาจเกิดได้ตั้งแต่ การทำแผล การห้ามเลือด หรือแม้กระทั่งการใช้เครื่องกระตุ้นหัวใจ เพื่อช่วยผู้ป่วยที่หมดสติ หรือหัวใจหยุดเต้น ดังนั้นนี้คือขั้นตอนที่คุณควรปฏิบัติ

ตรวจสอบผู้บาดเจ็บ เพื่อมองหาอาการบาดเจ็บ

เริ่มทำการสำรวจผู้บาดเจ็บ และเริ่มสอบถามอาการ เช่น คุณโอเคหรือไม่ มีอะไรให้เราช่วยได้ไหม? ในขณะเดียวกันมองหาสัญญาณหรืออาการบาดเจ็บ 

กรณีผู้ป่วยมีสติ

ในกรณีที่ผู้บาดเจ็บมีอาการเลือดออกค่อนข้างมาก สิ่งสำคัญที่คุณควรรู้คือวิธีการหยุดเลือดหรือห้ามเลือด การห้ามเลือดสามารถลดการสูญเสียเลือดในขณะที่รอรถพยาบาลหรือบุคคลทางการแพทย์ได้อย่างดี

การสูญเสียเลือดถือเป็นสาเหตุหลักของการตายที่ไม่พึงประสงค์ โดย 40% นั้นคือผู้บาดเจ็บที่สูญเสียเลือดระหว่างทางการนำคนไข้มาส่งที่โรงพยาบาล เป็นเพราะการสูญเสียเลือดที่มากเกินไป ดังนั้นการปฐมพยาบาลพื้นฐานรวมถึงการควบคุมเลือดถือเป็นความรู้พื้นฐานที่คุณควรรู้

หากในกรณีที่ผู้ป่วยได้รับบาดเจ็บหนัก เช่น กระดูกหัก ควรพยายามอย่าเคลื่อนย้ายผู้ป่วยหรือผู้บาดเจ็บโดยไม่จำเป็น นอกเสียจากการเคลื่อนย้ายผู้บาดเจ็บนั้นทำเพื่อลดความเสี่ยงหรือลดอันตรายที่อาจจะเกิดขี้นซ้ำเท่านั้น พยายามช่วยพยุงผู้บาดเจ็บให้อยู่ในอริยาบทที่สบาย เพื่อลดการบาดเจ็บเพิ่มเติม

หากในกรณีที่ผู้บาดเจ็บอยู่ในพื้นที่เกิดเหตุ หรือพื้นที่เสี่ยงที่อาจทำให้เกิดอุบัติเหตุซ้ำ การเคลื่อนย้ายผู้ป่วยถือว่าเป้นสิ่งที่จำเป็น หากคุณเคยเห็นการเคลื่อนย้ายผู้บาดเจ็บในภาพยนตร์ คุณจะพบว่าการเคลื่อนย้ายผู้บาดเจ็บจะง่ายและสะดวกกว่ามาก หากมีผู้เคลื่อนย้ายผู้บาดเจ็บมากกว่า 1 คน เพื่อการประคับประคอง การพยุง และการเคลื่อนย้ายที่ทำได้สะดวกกว่ามาก

การปฐมพยาบาลเบื้องต้นอาจเป้นสิ่งที่จำเป็นหากความช่วยเหลือหรือบุคลากรทางการแพทย์ยังมาไม่ถึงที่เกิดเหตุ การทำความสะอาดบาดแผลเบื้องต้น และการดูแลผู้ป่วยเพื่อลดอาการบาดเจ็บถือว่าเป็นสิ่งที่ควรกระทำหากในบริเวณนี้มีเครื่องมือปฐมพยาบาลอยู่ใกล้เคียง

กรณีผู้ป่วยหมดสติ

สิ่งแรกที่คุณควรทำคือเช็คลมหายใจของผู้บาดเจ็บก่อนว่าคุณสามารถรู้สึกถึงลมหายใจของผู้ป่วยหมดสติหรือไม่ โดยพื้นฐานแล้วการเช็คลมหายใจของผู้ป่วยที่หมดสติจะใช้เวลาไม่เกิน 10 วินาที หากว่าการหายใจผิดปกติ คุณไม่จำเป็นต้องรอถึง 10 วินาที คุณควรที่จะเริ่มทำการปฐมพยาบาลเบื้องต้นให้กับผู้ป่วยเลย

เนื่องจากเรากำลังพูดถึงการปฐมพยาบาลพื้นฐานในบทความนี้ เราจะดูแลว่าผู้ที่เราช่วยเหลือกำลังหายใจอย่างปกติ หากเรากำลังเผชิญกับผู้ป่วยที่ไม่ได้มีการบาดเจ็บที่กระดูกสันหลังหรือขาต่ำ (เช่น ขาหัก เป็นต้น) เราควรวางผู้ป่วยในท่าพักฟื้นมาตรฐาน โดยเลือกวางท่านอนบนด้านซ้ายของตัวเองเป็นอันดับแรก การทำเช่นนี้จะช่วยให้หลอดลม (ปาก) ของเขาเปิดอยู่และไม่มีสิ่งกีดขวาง ทำให้หายใจได้ง่ายขึ้น นอกจากนี้ ในกรณีที่เขาอาเจียน การขยับผู้ป่วยในอริยาบทนี้จะช่วยทำให้ของเหลวไหลออกจากปากเขา ซึ่งจะช่วยป้องกันไม่ให้เขาสำลักหรือดูดซึมของเหลวเหล่านี้เข้าสู่ร่างกายโดยไม่จำเป็น

สิ่งที่สำคัญยิ่งกว่าคือการที่คุณควรได้รับการฝึกหัดอย่างถูกต้อง นอกเหนือไปจากนั้นถึงแม้ว่าคุณจะได้รับการฝึกฝนมาแล้ว คุณควรที่จะหมั่นทำการทบทวนเป็นครั้งเป็นคราวอยู่สม่ำเสมอ

จงพึงระลึกเสมอว่าการฝึกหัดการปฐมพยาบาลเบื้องต้นถือเป้นสิ่งสำคัญ แต่การมีอุปกรณ์หรือเครื่องมือการปฐมพยาบาลถือเป็นสิ่งที่สำคัญอย่างยิ่งด้วยเช่นกัน โดยการมีเครื่องมือที่ดีมีมาตรฐานจะช่วยให้การปฐมพยาบาลเบื้องต้นเป็นไปได้อย่างปลอดภัยและมีประสิทธิภาพ ช่วยยื้อชีวิตผู้ป่วยหรือผู้บาดเจ็บได้จนกว่าความช่วยเหลือจากบุคลากรทางการแพทย์จะมาถึง โดยเราจะกล่าวถึงเรื่องนี้ในบทความถัดไป

ดังนั้น ณ ปัจจุบัน การฝึกหัดการปฐมพยาบาลเบื้องต้นถือเป็นสิ่งที่สำคัญที่คุณควรเตรียมความพร้อมไว้อย่างสม่ำเสมอ เพราะคุณไม่มีทางรู้ได้เลยว่า การปฐมพยาบาลเบื้องต้นนั้นจำเป็นต้องใช้เมื่อใด อย่างไร เพราะอุบัติเหตุมักจะมาเวลาที่ไม่คาดคิดอยู่เสมอ